Veel mensen zijn allergisch voor melk. Of dat denken ze. Bij melk ligt het ingewikkelder dan bij ander eten want voor melk kun je op twee manieren allergisch zijn. De échte allergie komt door een vergissing van het afweersysteem. Je kunt het vergelijken met dat er iemand aan de deur komt en zodra hij binnen is begin je als een gek op hem in te slaan terwijl hij alleen de meter op kwam nemen. Op dezelfde manier kan het afweersysteem tekeer gaan tegen brave eiwitten uit eten. Een klein beetje is al genoeg, dan krijg je uitslag, je gaat overgeven of nog erger. Veel ouders denken dat hun kind allergisch is voor melk.(1,2) maar dat is meestal een vergissing. Als een baby veel huilt en spuugt of slecht groeit komt dat meestal door iets anders. Minder dan 1 op de 100 baby’s is echt allergisch voor koemelkeiwit en die moeten dus geen gewone melk krijgen. Gelukkig groeien ze er overheen, als ze drie of vier zijn kunnen ze meestal gewoon melk drinken.(2)
Dat is dus de ene soort overgevoeligheid voor melk. Het komt veel minder voor dan mensen geloven, baby’s groeien er meestal overheen, maar als je het hebt word je van een heel klein beetje melk al heel beroerd.
De andere soort overgevoeligheid komt veel meer voor, maar juist niet bij baby’s. Dan bedoel ik overgevoeligheid voor de suiker uit melk. In melk zit een speciaal soort suiker, die heet lactose. In moedermelk en koemelk zit precies dezelfde melksuiker, en baby’s kunnen die heel goed verteren. Alleen verliezen bij het ouder worden de darmen soms het vermogen om grotere hoeveelheden lactose te verteren. Als zo iemand drie glazen melk achter elkaar drinkt geeft dat buikpijn, een opgeblazen gevoel, winden en diarree.(3) Autochtone Nederlanders hebben daar zelden last van, die stammen af van voorouders die al 10.000 jaar melk drinken, maar bij mensen uit Afrika en Azië komt het veel voor, en ook bij Zuid-Europeanen komt het meer voor dan bij Nederlanders of Scandinaviërs. Maar ook een Afrikaan kan meestal zonder problemen één glas melk.
1. Chafen JJS, Newberry SJ, Riedl MA, Bravata DM, Maglione M, Suttorp MJ, et al. Diagnosing and managing common food allergies: a systematic review. JAMA. 2010 May 12;303(18):1848–56.
2. Brand PLP, Rijk-van Gent H. Koemelkallergie bij zuigelingen: nieuwe inzichten. Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155(27):A3508.
3. Wilt TJ, Shaukat A, Shamliyan T, Taylor BC, MacDonald R, Tacklind J, et al. Lactose intolerance and health. Evid Rep Technol Assess (Full Rep). 2010 Feb;(192):1–410.