Wakker Dier heeft Wageningen Universiteit aangeklaagd omdat ze onder het mom van onderzoek reclame zouden maken — voor melk.[1] De universiteit zegt dat er geen vuiltje aan de lucht is. Het deed me denken aan de Grieken die ook jaren riepen dat er niks aan de hand is. Tot het krediet op was.
Het krediet van de wetenschap zakt dus ook. Is dat de schuld van de industrie? Die gebruiken inderdaad hoogleraren om reclame voor melk te maken. Maar verplaats je eens in FrieslandCampina. Die hebben 15000 boeren die elke dag 1600 liter melk komen brengen,[2] en de mensen drinken steeds minder melk. Als zo’n universiteit dan aanbiedt om met wetenschappelijk gezag te vertellen dat melk helpt tegen een hartaanval ben je toch gek als je niet meedoet.
Ligt het aan de wetenschappers? Gedeeltelijk; die moeten beter weten. Maar een wetenschapper wil onderzoek doen, en van het rijk krijg je steeds minder. Je wordt de markt opgeduwd om geld binnen te halen, en als je dat niet wilt kan je vertrekken. Wat doe je dan?
Er is nog een speler: de media. Die zouden dat gesponsorde onderzoek moeten ontmaskeren. Journalisten willen niks liever, maar vaak is er geen tijd en dan rolt het persbericht zo de krant in, of de video de buis op. Dat komt omdat wij niet meer willen betalen voor nieuws, we krijgen het gratis, van nu.nl en van Spits.
We willen ook niet meer belasting betalen, dus moet er bezuinigd worden, ook bij de universiteit. Steeds minder docenten, steeds meer studenten. Die horen in hun eerste onderzoeksstage al hoe belangrijk het is om geld binnen te halen.
Ik heb die marktwerking aan de universiteiten zien komen, en het heeft een hoop goed gedaan. Het heeft mensen wakker geschud en de deuren opengegooid. Maar het is duidelijk te ver gegaan. Helaas is er geen quick fix. We zullen moeten saneren, we zullen moeten betalen, en dat doet pijn. Maar laten we alsjeblieft gauw beginnen. Als de wetenschap niet vertrouwd kan worden waar moeten we ons dan op baseren? Dan zijn we echt een eind van huis.
[1] Wageningen UR. 25 nov 2010. Melk goed tegen hart- en vaatziekten. Joris Driepinter had toch gelijk.
Wakker Dier. 14 sep 2011. Persbericht. Proefproces tegen Wageningen Universiteit.
Wakker Dier. De Wetenschap als Reclamebureau. September 2011.
[2] FrieslandCampina > Over ons > Betrokken boeren. 14 september 2011. Aantal leden-melkveebedrijven (eind 2010): 14 829; gemiddelde melkleverantie per bedrijf in 2010: 582 221 kilo.