De eerste vraag is: wat voor melk? In volle melk zit melkvet, dat verhoogt het cholesterol en dat is niet goed voor de bloedvaten. Maar in magere melk en karnemelk zit geen vet. De goede dingen uit melk zitten er wel in. Bijvoorbeeld vitamine B12. Daar kun je niet zonder,[2] en het zit alleen in dierlijk voedsel. Mensen die geen vlees of vis eten moeten hun vitamine B12 dus uit melk en yoghurt halen. En eieren
Melk is verder onze belangrijkste bron van kalk. Kalk is waar je botten van gemaakt zijn. Toch is het omstreden of veel melk drinken helpt tegen botontkalking en tegen botbreuken. Het is een ingewikkelde discussie, maar helemaal geen melk drinken vind ik niet ideaal voor de botten.
Magere melk verlaagt ook de bloeddruk een beetje. Hoe lager je bloeddruk is, hoe kleiner je kans op een hartaanval of een hersenbloeding.[3] Daar ben je niet immuun voor als je magere melk drinkt, maar alle beetjes helpen.
Melk is ook goed voor de tanden, veel beter dan vruchtensap met al dat zuur of frisdrank met suiker. Je moet dan wel echte melk drinken en niet van die Fristi of zo, met suiker erin.[4]
En dan melk en kanker. Melk verkleint enigszins de kans op darmkanker, daar tegenover staat dat sommige onderzoekers iets meer prostaatkanker en eierstokkanker vinden bij mensen die veel melk drinken.[5] Het is wel zeldzaam als een melkdrinker daar iets van merkt, en niet te vergelijken met roken en longkanker, dan praat je over veel grotere risico’s.
Alles bij elkaar zou ik zeggen: drink één of twee glazen magere melk of magere yoghurt per dag. Dat is tenminste wat ik doe.
[1] Persbericht Erasmus MC, 22 september 2011. ‘Veel melk drinken kan risico op kanker verhogen.’
Zie ook: Veel melk gevaarlijk. Telegraaf, 22 sept 2011.
[2] Stanley L Schrier. Etiology and clinical manifestations of vitamin B12 and folic acid deficiency. UpToDate 19.2.
[3] ‘Hersenbloeding’ is eigenlijk geen juiste uitdrukking. Als iemand een beroerte krijgt is dat meestal niet omdat er een bloedvat in zijn hersenen openscheurt maar omdat zo een bloedvat verstopt raakt. Het effect is hetzelfde.
[4] Fristi Rood Fruit of Perzik bevat 8% suiker (Nederlands Voedingsstoffenbestand Nevo, verpakking Fristi Rood, Fruit 30 september 2011 en Consumentenservice Friesland Campina, telefonisch, 30 september 2011). Yoki Drink bevat 11% suiker (Mona Yoki Drink; idem voor framboos en aardbei). Ter vergelijking: gewone cola of vruchtensap bevat 10% suiker.
[5] Chan JM et al. Dairy products, calcium, and prostate cancer risk in the Physicians' Health Study. Am J Clin Nutr. 2001
Chan JM, Giovannucci EL. Dairy products, calcium, and vitamin D and risk of prostate cancer. Epidemiol Rev. 2001.
Het effect lijkt vooral op te treden bij hoge melkconsumptie: Giovannucci E et al. A prospective study of calcium intake and incident and fatal prostate cancer. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2006
Een andere Amerikaanse studie vond minder effect van zuivel op prostaatkanker: Ahn J et al. Dairy products, calcium intake, and risk of prostate cancer in the prostate, lung, colorectal, and ovarian cancer screening trial. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2007.