Minister Verburg heeft de Europese Unie geld gevraagd voor een campagne van ons Zuivelbureau. De boeren hebben het moeilijk door de crisis, en als we meer melk drinken helpt dat. Maar is dat gezond?
Melk levert een aantal goede dingen. Er zit eiwit in. Kinderen hebben eiwit nodig voor de groei en zonder melk of yogurt krijgen ze gauw te weinig eiwit.[1] In melk zit ook vitamine B12. Dat zit niet in groenten, fruit, granen of bonen maar alleen in vlees, vis of zuivel. Voor vegetariërs een goede reden om melk te drinken. En er zit calcium oftewel kalk in, voor de botten. Hoeveel calcium het beste is is lastig te onderzoeken, want je bouwt je botten op in je jeugd en of ze sterk genoeg zijn merk je pas 50 jaar later, want dan breken mensen een heup, een pols of een ruggewervel. Hoeveel calcium je precies nodig hebt is daarom niet duidelijk.
Het advies van de gezondheidsraad is 1000 mg calcium per dag.[2] Dat is 3 tot 4 glazen melk plus een plak kaas.[3] Maar de deskundigen van de Wereld Gezondheids Organisatie vinden 500 mg per dag al genoeg,[4] en ik ben geneigd ze gelijk te geven. Dat is 1 a 2 glazen melk of yoghurt per dag.
Aan melk drinken worden ook nadelen toegeschreven. Volle melk bevat verzadigd vet. Dat verhoogt je cholesterol en de kans op een hartinfarct. Het nadelige effect van melkvet op het hart is goed aangetoond.[5] Verder kunnen baby’s allergisch zijn voor melkeiwit. Maar — echte koemelkallergie komt veel minder voor dan ouders denken; maar 1 op de 40 baby’s heeft er last van en ze groeien er meestal overheen voor ze 4 jaar oud zijn.
Melksuiker oftewel lactose zit zowel in moedermelk als in koemelk, en alle kinderen kunnen goed lactose verteren. Volwassenen kunnen dat minder goed, vooral als ze afkomstig zijn uit Azië of Afrika; van grote hoeveelheden melksuiker kunnen ze buikpijn en diarree krijgen. Je moet daar wel een hoop melk voor drinken, van één glaasje krijgt niemand last.
Slijmvorming en een dikke keel door melk is suggestie, en je krijgt van melk ook geen kanker. En tenslotte is melk beter voor de tanden dan frisdrank, zolang het tenminste echte melk is en geen zoete melkdrank met suiker.
Alles bij elkaar is het dus goed om elke dag 1 of 2 glazen magere melk of magere yoghurt te drinken. Volle melk is minder goed. Met hafvolle melk is het effect op de gezondheid ook maar de helft.
[1] Voedsel Consumptie Peiling jonge kinderen 2006. Melk levert 14%, yoghurt 9% en zuivel in totaal 35% van het eiwit van kinderen tussen de 2 en de 6 jaar. De totale eiwitinname varieert van 10% van de calorieën bij de onderste 5% tot 16% bij de bovenste 5%. 29 juni 2009.
[2] Gezondheidsraad. Voedingsnormen: calcium, vitamine D, thiamine, riboflavine, niacine, pantotheenzuur en biotine. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000; publicatie nr 2000/12.
[3] De aanbeveling van het Voedingscentrum voor volwassenen is 450 tot 650 ml melk(producten) per dag. Een water/limonadeglas is 150 ml.
[4] Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases: report of a joint WHO/FAO expert consultation. WHO technical report series ; 916. Geneva: 2003.
Prentice A. Diet, nutrition and the prevention of osteoporosis. Public Health Nutr 2004;7:227-243.
[5] Katan MB. Omega-6 polyunsaturated fatty acids and coronary heart disease. American Journal of Clinical Nutrition. 2009.