Twee weken geleden stierf in een armoedig hotelletje in Californië een man van 360 kilo. Voordat de brandweer hem naar buiten kon takelen moesten ze eerst de muur tussen zijn kamer en het trapgat slopen.
Dergelijke extreme vetzucht komt steeds vaker voor. De Mexicaan Manuel Uribe is recordhouder: hij woog op zijn zwaarst 590 kilo.[i] Vorig jaar ging hij op dieet, en met hulp van zijn vriendin viel hij 230 kilo af, waarna het stel in oktober trouwde.
Dergelijke vetzucht is vaak genetisch bepaald. Dat gen maakt de eetlust onstuitbaar. Iemand van 590 kilo eet namelijk vier keer zo veel als een normaal mens, zelfs als hij zijn leven doorbrengt in bed. Wat wij eten wordt grotendeels gebruikt om ons lichaam in stand te houden, en hoe groter dat lichaam, hoe meer eten het nodig heeft.
Een mens kan dus enorm uitdijen. De huid rekt daarbij mee, maar hij krimpt bij het afvallen niet terug, net als uitgerekt leer niet terug krimpt. Extreem dikke mensen kunnen door een maagverkleining 40 kilo afvallen en dan hangt de huid vaak in vellen langs hun lijf. Die overtollige huid wordt verwijderd met plastische chirurgie; niet alleen omdat het lelijk is maar ook omdat het kan gaan schuren en ontsteken.
Maagverkleiningen zijn dure operaties die ook wel eens mis gaan. Ze worden daarom alleen toegepast bij mensen die zo dik zijn dat het op korte termijn hun gezondheid bedreigt. Als maat voor dikte gebruikt men de Body Mass Index oftewel BMI. Dat is het gewicht in kilo’s gedeeld door de lengte in meters en dan nog eens gedeeld door de lengte. Op Google vind je websites om je BMI mee uit te rekenen.
Bij een ideaal postuur hoort een BMI tussen de 19 en de 25. Voor iemand van 1 meter 80 is dat tussen de 62 en de 80 kilo. Om voor maagverkleining in aanmerking te komen moet je BMI minstens 40 zijn. Voor iemand van 1.80 is dat 130 kilo. Voor mensen die al lijden aan de gevolgen van vetzucht, bijvoorbeeld aan suikerziekte, hart- en vaatziekten of aan ademstilstand tijdens het slapen, geldt een lagere grens. Zij worden geopereerd vanaf een BMI van 35. [ii]
De dikke man die twee weken geleden in Californie stierf had een BMI van boven de 100. Dat hij nooit geopereerd is zal wel een kwestie van geld zijn geweest. Vetzucht is een aandoening van arme mensen, en arme Amerikanen zijn vaak niet verzekerd. Dat is in Nederland beter geregeld, maar als we niets doen tegen de vetzuchtepidemie worden de operaties bij ons ook onbetaalbaar.[ii] Jazet IM. Bariatrische operatie als therapie voor type 2-diabetes. NTVG 2009