Hongeren voor de goede zaak
play / pauze / stop
{play}images/stories/mp3/2009-05-04-bnr-hongeren-voor-de-goede-zaak.mp3{/play}
In november 1944 begon in Minnesota in de Verenigde Staten een historisch experiment. 36 jonge mannen lieten zich een half jaar lang vrijwillig uithongeren. Ze kregen iedere dag maar de helft van hun gewone hoeveelheid calorieën. Daardoor wogen ze aan het eind nog 53 kg,[1]en ze waren zo mager als concentratiekampgevangenen. Vervolgens werden ze met diverse diëten bijgevoed tot ze terug op gewicht waren.
Die gelijkenis met kampgevangenen was niet toevallig. Het Amerikaanse leger wilde uit het experiment leren wat voor voedsel ze na de bevrijding naar Europa moesten verschepen om zoveel mogelijk uitgehongerde mensen te redden. Konden die mensen nog eten? Moest het eten voorverteerd zijn? Hadden ze extra eiwit en vitamines nodig?
Die vrijwilligers waren dienstweigeraars. Ze hadden geweigerd in het leger te gaan omdat ze geen mensen wilden doden, zelfs geen Nazi’s. Ze deden aan de studie mee om de wereld te laten zien dat ze geen dienst hadden geweigerd uit lafheid of luiheid.
De uitkomst van het experiment was duidelijk: ook na verregaande uithongering herstelden de proefpersonen goed op alledaags gewoon eten. Extra vitamines of extra eiwit leidden niet tot sneller herstel. Die waarnemingen werden in Nederland na de Hongerwinter van ‘44/’45 meteen toegepast.
De studie liet ook zien wat honger met mensen doet, zelfs onder veilige en comfortabele omstandigheden. Om te beginnen verloren de mannen iedere interesse in seks. Ook objectief was dat meetbaar: ze konden nog maar een beetje sperma produceren, en hun zaadcellen bewogen nauwelijks. Ook in andere onderwerpen dan vrouwen waren ze niet meer geïnteresseerd. Hun leven werd beheerst door eten. Het enige wat ze lazen waren kookboeken, en als ze een sinaasappel kregen aten ze de schil mee op.[2]
Ze kregen oedeem, ze werden ernstig depressief. Ze verloren hun tafelmanieren, ze raakten geïsoleerd en eenzaam. Alleen hun gehoor werd scherper . Mogelijk werd door de uithongering de gehoorgang wijder?
Ons probleem is te veel eten in plaats van te weinig, maar ook wij zouden honger kunnen krijgen als klimaatverandering, overbevolking en brandstoftekort doorzetten. Laten we voorlopig maar dankbaar zijn voor onze volle supermarkten.