Neem nou hormoonvlees. In Amerika krijgen koeien hormonen ingespoten, dan groeien ze sneller en ze produceren meer vlees. Wetenschappelijk is daar niks tegen. Er blijven vrijwel geen hormonen in dat vlees achter, daar krijg je niks van.[1]Vanuit de gezondheid kan ik er dus niks tegen inbrengen. Maar die hormonen zijn wel een onderdeel van een bio-industriedie die heel veel ongelukkige beesten produceert en heel veel broeikasgas. Eigenlijk jammer dat dat vlees niet ongezond is.
Bij ons hebben we iets vergelijkbaars met de antibiotica. Kippen worden daarmee volgestopt. Dat veroorzaakt antibiotica-resistente bacteriën en die komen via via in ziekenhuizen terecht. Maar er is nog steeds niet bewezen dat je die bacteriën krijgt door het eten van kip. Ik kan dus niet zeggen dat kip ongezond is, en toch zit het me niet lekker.Of biologische groente en fruit. Het verschil tussen een biologische appel en een gewone appel is hoogstens een spoortje bestrijdingsmiddelen, niet genoeg om ziek van te worden. Maar het zijn wel de biologische boeren die zich inzetten voor het behoud van het landschap. Genetisch gemanipuleerde soja is ook zo’n voorbeeld, het is veilig, je krijgt er niks van, maar door die moderne genetische technieken krijgen een paar multinationals wel veel macht over ons eten.
Ik werd met mijn neus op deze dingen gedrukt door een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor Integrale en Duurzame Landbouw.[2]Die raad met de lange naam is geen geitenwollensokkenclub, er zitten bankdirecteuren in zoals Herman Wijffels. Die was jarenlang baas van de hele Rabobank en formateur van het vorige kabinet. Ze maken zich zorgen over onze manier van voedsel produceren.Die deugt ook niet. Denk aan het leegvissen van de zeeën, het afsterven van bijenvolken,[3]het platbranden van oerwouden en het opraken van schoon grondwater.
Het wordt dan verleidelijk om te zeggen dat ons moderne eten niet alleen slecht is voor onze planeet maar ook voor onze gezondheid. Maar zolang dat niet bewezen is blijf ik er voorzichtig mee. Het moet wel kloppen wat ik zeg.
[1] Een zwangere vrouw zit van nature vol met diezelfde hormonen, met haar speeksel slikt ze er per dag meer van in dan er in een kilo hormoonvlees zit. Een volwassene produceert per dag ongeveer een liter speeksel, en dat wordt vrijwel allemaal ingeslikt. Een liter speeksel van een zwangere vrouw in de achtste of negende maand bevat ca 60 nanogram van het hormoon estradiol (Figuero E, Carrillo‐de‐Albornoz A, Herrera D, Bascones‐Martínez A. Gingival changes during pregnancy: I. Influence of hormonal variations on clinical and immunological parameters. Journal of Clinical Periodontology. 2010 Mar 1;37(3):220–9. Fassett MJ, Lachelin GCL, McGarrigle HHG, Wing DA. Alterations in Saliva Steroid Hormone Levels After Oral Mifepristone Administration in Women With Pregnancies of Greater Than 41 Weeks’ Gestation. Reproductive Sciences. 2008 Apr 1;15(4):394–9. Marrs CR, Ferraro DP, Cross CL. Salivary hormones and parturition in healthy, primigravid women. International Journal of Gynecology & Obstetrics. 2007 Oct;99(1):59–60. Berg SJ, Wynne-Edwards KE. Salivary Hormone Concentrations in Mothers and Fathers Becoming Parents Are Not Correlated. Hormones and Behavior. 2002 Dec;42(4):424–36.)
Dat is even veel estradiol als in twee kilo Amerikaans rundvlees, en het is precies hetzelfde hormoon (Rainer W. Stephany. Hormonal Growth Promoting Agents in Food Producing Animals. In: D. Thieme and P. Hemmersbach (eds.), Doping in Sports, Handbook of Experimental Pharmacology 195, Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2010, p. 355-367, Table 5. DOI 10.1007/978-3-540-79088-4_16.)