Tegenwoordig kun je in elke supermarkt tofoe kopen. Dat wordt gemaakt van sojabonen, het heet ook wel tahoe of sojakaas. Het ziet er inderdaad uit als zachte witte kaas. Het wordt verkocht in blokken of plakken, het kost weinig en van zichzelf smaakt het naar niks. Maar je kunt er hele lekkere dingen mee maken, soepen, prutjes, toetjes, van alles.
Hoe gezond is tofoe? Er zitten veel minder calorieën in dan in kaas of vlees[1]. Er zit flink wat eiwit in, maar eiwit eten we al zat. Er zit ook vet in maar dat is gezond onverzadigd vet, dus ook wat dat betreft is het beter dan vlees of kaas. Er kan veel calcium in zitten, maar dat hoeft niet. Die kalk komt namelijk niet uit de sojabonen zelf, die wordt tijdens de fabricage toegevoegd. Hoeveel calcium er in zit hangt af van de fabrikant en het soort, dus calcium is een beetje onzeker.[2] [3] Op papier zit er ook een hoop ijzer in maar dat is schijn, want die ijzer uit tofoe wordt slecht opgenomen[4]. Net als ijzer uit groenten of brood, dat wordt ook moeilijk opgenomen door de darmen en het meeste gaat onverteerd de WC in. Als ijzerbron kan tofoe dus niet op tegen vlees.
En dan de fyto-oestrogenen. Dat zijn plantaardige stoffen uit sojabonen die lijken op vrouwelijke hormonen. Een tijd lang werden daar allerlei gunstige eigenschappen aan toegeschreven, ze zouden goed zijn voor sterke botten en ze zouden zelfs beschermen tegen hart- en vaatziekten en kanker. Maar een aantal jaren terug werd ontdekt dat het slikken van echte vrouwelijke hormonen niet gezond is. Veel vrouwen slikten die hormonen na de menopauze, na de overgang dus. Dat hielp tegen opvliegers, maar ze hoopten er ook gezonder en jonger door te blijven. Maar helaas bleken die hormoonpillen de kans op borstkanker en op hartaandoeningen te vergroten. Daarmee kwamen die natuurlijke hormoonachtige stoffen uit de sojaboon ook in een kwaad daglicht te staan. Maar uiteindelijk lijkt dat wel los te lopen, die fyto-oestrogenen uit soja doen eigenlijk niks[5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14]
Tofoe is dus een gezonde afwisseling voor bij het warme eten, maar je moet er geen wonderen van verwachten.
[1] Ribkarbonade 212 kcal per 100 g, Goudse kaas 48+ 380 kcal, tahoe 113 kcal/100 g. http://nevo-online.rivm.nl/
[2] Zie http://www.mkatan.nl/aanbevolen-websites.html voor links naar de genoemde voedingsmiddelentabellen.
US: 683 mg calcium per 100 g tofu. NL 188 mg Ca /100 g tahoe, Fe 2.2. UK: tofu steamed, Ca 510, Fe 1.2 mg/100 g; tofu steamed, fried, Ca 1480, Fe 3.5 mg/100 g. D Tofu frisch: Ca 130, Fe 1.9. Ribkarbonade 2.2 mg Fe per 100 g.
[3] Voor de verschillende bereidingswijzen van tofoe zie http://en.wikipedia.org/wiki/Tofu
[9] Weggemans RM, Trautwein EA. Relation between soy-associated isoflavones and LDL and HDL cholesterol concentrations in humans: a meta-analysis. Eur J Clin Nutr. 2003 [Medline]
[14] Lethaby AE et al. Phytoestrogens for vasomotor menopausal symptoms. Cochrane Database Syst Rev. 2007.