Erfelijk aan de drank

alt
play / pauze / stop
{play}images/stories/mp3/2009-09-28-BNR-Erfelijk-aan-de-drank.mp3{/play}
 
1 op de 20 Nederlanders is alcoholist.[1] Dat wil zeggen dat ze meer dan 8 glazen per dag drinken en niet meer zonder kunnen. U hebt dus onder uw kennissen meerdere alcoholisten, al zult u dat misschien niet van ze weten. Het is niet iets waar mensen mee te koop lopen.
 
Hoe gemakkelijker drank verkrijgbaar is hoe meer alcoholisten er zijn. Toch blijft het opmerkelijk dat 9 op de 10 mensen na een paar glaasjes kunnen stoppen. Hoe komt het dat de meeste mensen niet doordrinken en sommigen juist wel?
 
Dat heeft te maken met opvoeding en met de mensen om je heen, maar het is ook erfelijk.[2] Als het kind van een alcoholist wordt geadopteerd heeft hij nog steeds vier keer zoveel kans om aan de drank te raken als de andere kinderen in het adoptiefgezin, zelfs al krijgt hij zijn echte ouders nooit meer te zien.[3] Hij heeft de genen voor alcoholisme geërfd en die draagt hij met zich mee. De laatste tijd wordt er duidelijk welke genen dat zijn.
 
Een hoop mensen zijn matige drinkers omdat ze van alcohol beroerd worden. Dat blijkt te komen omdat het gen dat voor de afbraak van alcohol zorgt, bij hun anders werkt. Bij hun wordt alcohol omgezet in aceetaldehyde, dat is een vervelend stofje waar je hoofdpijn en hartkloppingen van krijgt en waar je misselijk van wordt. Twee-derde van de Chinezen en Japanners hebben dat gen. Zij worden beroerd van  alcohol en zullen dus niet snel aan de drank raken.
 
Een ander alcoholisten-gen heeft te maken met GHB. GHB is een populaire partydrug. Het is in kleine hoeveelheden ook een natuurlijke signaalstof in de hersenen. Alcohol versterkt de werking van dat natuurlijke GHB.[4] Mensen met het GHB-gen zijn gevoeliger voor het plezierige effect van alcohol, en daarom drinken ze teveel.
 
Dit betekent allemaal niet dat een alcoholicus er niets aan kan doen dat hij teveel drinkt. Er zijn genoeg kinderen van alcoholische ouders die de drank weten te weerstaan. Het betekent wel dat kinderen van alcoholici een groot risico lopen om dat ook te worden, want zowel hun genen als hun ouderlijk huis zetten hen aan tot drankmisbruik. Je zou die kinderen willen beschermen, maar dat is niet gemakkelijk in een land waar iedere supermarkt alcohol verkoopt.
 

[1]Van de Wiel A. Hoeveel alcohol is te veel en waarom? Kanttekeningen bij sociaal geaccepteerd overmatig alcoholgebruik. Ned Tijdschr Geneeskd 2002 CBS. “drinken ruim 700.000 Nederlanders [drinken] meer dan 8 glazen per dag en 8-10% van de bevolking ouder dan 15 jaar [heeft] problemen met of door alcohol”.
Per 1 januari 2008 waren er 16.405.399 Nederlanders waarvan 2.962.000 tussen 1 en 15 jaar. Zie CBS. 
 
[2]Ducci F, Goldman D. Genetic approaches to addiction: genes and alcohol. Addiction. 2008.
 
[3]Goodwin DW Alcoholism and genetics: the sins of the fathers. Arch Gen Psychol. 1985; 42:171-174. +++