Over een fazant en voedingsmiddelentabellen.
play / pauze / stop
{play}katan/bnr/2009-04-06-fazant_tcm19-74728.mp3{/play}
Als een voedingskundige adviezen moet geven grijpt hij naar zijn voedingsmiddelentabel zoals een ouderwetse
dominee naar zijn bijbel. Maar je moet daar niet onvoorwaardelijk op vertrouwen. Dat ondervond ik een paar
jaar geleden. De vereniging van hartspecialisten vroeg mij toen om een voordracht te houden op hun congres.
Als laatste spreker voor de lunch. Dat is goed, zei ik, maar dan wil ik dat we ook iets aan die lunch doen.
En dus zat ik een paar weken later met een bekende topkok aan tafel om een gezonde en toch lekkere lunch te
verzinnen. Ik had fazant uitgezocht. Dat is mager en het bevatte volgens de Ned voedingsmiddeletabel 8 mg
ijzer per ons, dat is vier keer zoveel als biefstuk. De topkok ging aan de slag en op de grote dag kregen de 150
hartspecialisten een fraai fazantengerecht.
Maar dat getal van 8 zat me niet lekker. Daarom zocht ik een paar weken later in de Engelse
voedingsmiddelentabel op hoeveel ijzer er in fazant zat. Één mg, stond er. En in de Amerikaanse, Zweedse,
Deense en Duitse tabel stond ook 1 en geen 8. Zoveel scheelt een Nederlandse fazant niet van een duitse of
engelse, dus het Nederlandse cijfer was gewoon fout. Op zich is dat niet gek. Er staan 2000 voedingsmiddelen
in die tabel met per stuk 200 voedingsstoffen. Dat zijn vierhonderdduizend getallen, en die zijn overgetikt uit
honderden boeken en onderzoeksrapporten. Dat overtikken kan fout gaan en de oorspronkelijke cijfers zijn
ook allemaal mensenwerk.
Daarom leer ik mijn studenten om nooit op 1 tabel te vertrouwen maar belangrijke cijfers altijd te checken in
buitenlandse tabellen.[1] En nu had ik het zelf fout gedaan. Gelukkig vonden ze de fazant lekker.[2]
[1] Deense tabel: 1.15 mg/100g. UK 1.1 Zweedse 1,2 US 1.15 BLS 1.1
[2] Gedrukte versie 2001: Per blz 40 levensmiddelen en 37 nutrienten. Netto 101 blz met nutirentdata. Stel 10% blanco ® 90 X 40 X 37= 133200. Stel 100000 vanwege alle nullen
Excel versie 2004: 2086 records en 207 columns = 431802 getallen maar veel cellen zijn leeg