alt

{play}katan/bnr/2008-03-13-BNR-Is-Nutrition-Science.mp3{/play}
 
BNR: Er zijn nogal wat hardnekkige geruchten over voedsel; je krijgt kanker van geroosterd brood, broccoli werkt tegen een maagzweer en van koffie krijg je reuma. De Amerikaanse journalist Michael Pollan moet niet veel hebben van dit soort theorietjes vertelt BNRs voedingsdeskundige Martijn Katan.

Katan: “Die voedingswetenschappers weten niet waar ze het over hebben, ze zeggen ieder jaar weer iets anders. Verder worden ze betaald door de industrie en ze stichten bewust verwarring want daar hebben ze voordeel van.” Aldus Pollan.

BNR: Katan gaf een lezing over dit onderwerp op de Harvard Universiteit. Vroeger was er nog helemaal geen kritiek op het vakgebied van Katan. De eerste ontdekkingen werden gelijk voor waar aangenomen. Het was duidelijk dat mensen ziek werden van vies water en bij een gebrek aan vitamine C vielen je tanden eruit.

Katan: Als je kijkt naar scheurbuik - wat veroorzaakt wordt door een tekort aan vitamine C – dan klaagt niemand: “de ene keer zeggen ze dat het komt door een vitamine C tekort en de andere keer door iets anders.”. Niemand bestrijdt ook dat je het met vitamine C volledig kunt voorkomen en dat als iemand eraan lijdt dat hij alleen maar wat vitamine C tabletjes nodig heeft en om te genezen.

BNR: Onomstreden dus. Maar bij de ontdekkingen van de laatste tijd heeft Pollan wél vraagtekens, zo zegt Katan.

Katan: De discussie gaat over ziekten zoals hart- en vaatziekten, kanker of botbreuken Daarbij is voeding maar één van de vele dingen die bepaalt of je het krijgt of niet. Bovendien zijn dit ziekten die je met voeding niet kunt genezen.

BNR: Maar volgens Martijn Katan zijn er in de voedingswetenschap wel degelijk belangrijke ontdekkingen gedaan in de laatste jaren die zelfs levens hebben gered.

Katan: Bijvoorbeel dat matige hoeveelheden alcohol beschermen tegen een hartinfarct. Waarbij ik dan meteen zeg dat alcohol een oorzaak is van diverse soorten kanker, waaronder borstkanker. Dat maakt het glaasje wijn wat minder aantrekkelijk maar het is belangrijk om te weten. Verder hebben we ontdekt hoe je de bloeddruk kunt verlagen door kaliumrijk zout te gebruiken in plaats van gewoon zout. En er zijn nog veel meer nieuwe dingen ontdekt.

BNR: De wetenschap heeft dus aangetoond dat er wel degelijk zoiets is als gezonde voeding. Toch twijfelt Michael Pollan nog steeds. Al die positieve verhalen over voedsel komen volgens hem alleen maar doordat de voedingsindustrie en de voedingsdeskundigen onder één hoedje spelen.

Katan: Er wordt nogal wat voedingsonderzoek betaald door de industrie. En de resultaten van dat onderzoek pakken soms gunstiger uit voor die industrie. Er zijn allerlei subtiele manieren waarop je de uitkomst van een onderzoek een bepaalde kant op kunt sturen en dat komt inderdaad voor.

BNR: De industrie heeft dus invloed maar dat betekent nog niet dat voedingsdeskundigen leugens vertellen, vindt Katan.